EXPO Willem Elsschot – Kaas marcheert altijd! – 2010
Locatie: SCHUNCK* bibliotheek, niveau + 2 en + 3
Openingstijden: ma-vrij 9-17h, do tot 20h, za 10-17h, zo 12-17h (zondag 23 en maandag 24 mei gesloten i.v.m. Pinksteren)
‘Kaas is de uitdrukking van mijn walg tegenover publiciteit en handel. Omdat publiciteit een te abstract onderwerp was om over te schrijven heb ik kaas genomen. Het heeft vorm, kleur, het ruikt en het stinkt soms. Ik had ook vis kunnen nemen.’
Ter gelegenheid van de tweedaagse manifestatie Willem Elsschot in de 21e eeuw op 12 en 13 juni, die SCHUNCK* organiseert in samenwerking met gastconservatoren Rob Bindels en Ben van Melick, is er van 17 mei tot en met 4 juli een tentoonstelling gewijd aan de schrijver en diens werk.
Binnen de tentoonstelling nemen bijzondere boeken en documenten uit de collectie van de Amsterdamse verzamelaar Thijs Wierema een prominente plaats in. Wierema is een collectioneur die al heel zijn leven boeken verzamelt van Nederlandse schrijvers en van judaïca. Zijn collectie boeken, handschriften en aanverwante attributen betreffende de schrijver Nescio – een absoluut complete verzameling, wat zeldzaam heten mag – is onlangs verkocht aan de afdeling Bijzondere Collecties van de Universiteitsbibliotheek in Amsterdam. In de relatief korte tijd van nog geen tien jaar heeft hij een unieke collectie Elsschottiana bij elkaar gebracht, die overigens nog niet compleet mag heten. Het oeuvre van Elsschot is immers omvangrijker en deels al bijna een eeuw oud – Villa des Roses verscheen in 1913 - en dan wordt verzamelen vanzelfsprekend complexer. De Nederlandse antiquariaten hebben een verzamelaar als Wierema amper nog iets te bieden. Voor nieuw oud Elsschotmateriaal reist hij eens in de twee weken naar Antwerpen, waar enkele antiquaren staan te popelen om hem hun nieuwe Elsschotaanwinsten ten verkoop aan te bieden.
Behalve eerste drukken van alle Elsschotboeken bevat de expositie ook correspondentie van de schrijver en heel curieuze voorbeelden van de herdenkingsboeken die Alphons De Ridder heeft uitgegeven in zijn hoedanigheid van reclameman. Aan de hand van het boek Kaas laat Wierema zien hoe breed zijn verzameling wel niet is: we zien tientallen edities van een en hetzelfde boek, inclusief de diverse vertalingen in bijvoorbeeld het Servo-Kroatisch, Bosnisch, Catalaans, Spaans, Indonesisch, Japans, Zuid-Afrikaans, Fries en hebreeuws. Ook uit de collectie Wierema stammen de geschilderde en getekende portretten van de schrijver, inclusief een bronzen buste. Behalve dat beeldmateriaal worden de illustraties getoond die de kunstenaar Peter van Hugten heeft gemaakt voor de luxueuze editie van het verzameld werk bij uitgeverij Athenaeum-Polak & Van Gennep alsmede een keuze uit de tekeningen van Dick Matena voor de stripversie van Het dwaallicht, respectievelijk uit 2005 en 2008.
De tentoonstelling pretendeert allerminst een volledig beeld te geven van het werk van Elsschot. Voor zo’n compleet overzicht van leven en werk moet de liefhebber naar Antwerpen, de stad die groots uitpakt in wat het derde en laatste Elsschotjaar heet. In SCHUNCK* wil uitsluitend een exemplarische selectie getoond zijn: exemplarisch voor de uiteenlopende verschijningsvormen van Elsschots boeken en documenten en exemplarisch voor wat één liefhebber in luttele jaren vermag bijeen te brengen. Liefde voor de literatuur en voor de Vlaamse grootmeester in het bijzonder heeft zo geresulteerd in een kleine maar rijkgeschakeerde expositie.
SCHUNCK* is Thijs Wierema voor zijn belangeloze medewerking bijzonder erkentelijk. Daarnaast een bijzonder woord van dank aan de illustratoren Dick Matena en Peter van Hugten, de uitgeverijen Querido en Athenaeum - Polak & Van Gennep en Vlaams-Nederlands Huis de Buren voor hun bijdragen aan de tentoonstelling.